Các loại Hộ chiếu tại Việt Nam. Đặc điểm và thủ tục

Hộ chiếu là loại giấy tờ thiết yếu bạn cần có nếu muốn nhập cảnh sang nước ngoài. Chúng thường do chính phủ của một quốc gia cấp cho công dân của quốc gia đó, xác nhận danh tính và quốc tịch của chủ sở hữu. Hộ chiếu thường có dạng một cuốn sổ nhỏ có màu tím than hoặc xanh ngọc bích, bao gồm nhiều trang chứa thông tin cơ bản của công dân. Nơi lưu những thị thực cho phép nhập cảnh của các quốc gia khác.

Các loại Hộ chiếu tại Việt Nam

Ở trang đầu tiên là thông tin cá nhân của công dân, bao gồm:

• Số hộ chiếu. Hộ chiếu nước ta bắt đầu bằng ký tự chữ cái la tinh B, C,…kèm theo 7 số ngẫu nhiên phía sau.
• Nơi sinh (hộ chiếu cũ)
• Ảnh thẻ của chủ sở hữu
• Họ và tên, ngày tháng năm sinh, giới tính
• Số CMND/CCCD
• Cơ quan cấp, nơi cấp hộ chiếu
• Thời hạn sử dụng (thường 10 năm kể từ ngày cấp)
• Vùng để xác nhận thị thực
• Tên và thông tin của trẻ em cấp chung hộ chiếu (nếu có)

Các loại hộ chiếu tại Việt Nam

Hộ chiếu tại Việt Nam được chia làm 4 loại: Hộ chiếu phổ thông, hộ chiếu công vụ, hộ chiếu ngoại giao và hộ chiếu thuyền viên. Mỗi loại sẽ có những đặc điểm và quyền hạn riêng. Chúng được chính phủ cấp cho công dân với mục đích di chuyển sang nước ngoài là khác nhau.

Hộ chiếu phổ thông (Popular Passport)

Hộ chiếu phổ thông hay Popular Passport là một trong các loại Hộ chiếu phổ biến nhất hiện nay. Chúng được cấp cho đại đa số công dân Việt Nam. Bạn chỉ cần đến các cơ quan quản lý xuất nhập cảnh công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung Ương nơi mình đăng ký hộ khẩu hoặc tạm trú để làm. Giấy tờ yêu cầu chỉ gồm căn cước công dân cùng sổ hộ khẩu chứng minh mình là công dân hợp pháp của nước Việt Nam là đủ.

Hộ chiếu phổ thông ngày nay có màu xanh tím than, bao gồm nhiều trang để lưu giữ những thị thực cho phép nhập cảnh của các quốc gia khác. Trang đầu chứa thông tin cá nhân của chủ sở hữu. Thời hạn của hộ chiếu phổ thông là 10 năm, khi hết hạn bạn cần đến cơ quan có thẩm quyền để gia hạn, giấy tờ tương tự khi làm mới.

Đây là loại giấy tờ thiết yếu nếu bạn muốn di chuyển sang nước ngoài, nơi cho phép công dân Việt Nam nhập cảnh. Tùy mỗi quốc gia sẽ có quy định riêng, nếu quốc gia bạn muốn nhập cảnh miễn visa cho công dân Việt Nam thì chỉ cần passport là được. Ngược lại, bạn cần xin visa trước khi nhập cảnh. Thủ tục xin visa có lẽ sẽ khó khăn hơn, mất nhiều thời gian và yêu cầu điều kiện khác nhau tùy thuộc vào từng loại visa. Do vậy, bạn cần chủ động tham khảo thông tin về thủ tục và xin sớm để không lỡ lịch trình.

Hộ chiếu công vụ (Official Passport)

Hộ chiếu công vụ là loại hộ chiếu được cấp cho các cán bộ, công chức, viên chức hoặc đối tượng được cử sang nước ngoài thực hiện các công vụ của cơ quan nhà nước giao phó. Thông tin cụ thể về các đối tượng được cấp hộ chiếu công vụ có nêu rõ tại Điều 9 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam 2019.

Hộ chiếu công vụ có màu xanh ngọc bích, cán bộ sở hữu loại hộ chiếu này có quyền nhập cảnh vào tất cả các quốc gia trên thế giới, miễn visa, được đi cổng riêng khi nhập cảnh cùng nhiều quyền lợi ưu tiên khác. Thời hạn của hộ chiếu này ngắn hơn so với hộ chiếu phổ thông, thường là 5 năm (tương ứng với một nhiệm kỳ làm việc). Trong trường hợp bị thất lạc, hết chiếu trang, thay đổi chức vụ,…thời hạn được quy định rõ tại Điều 3 Thông tư 04/2020/TT-BNG.

Hộ chiếu ngoại giao (Diplomatic Passport)

Hộ chiếu ngoại giao là một trong các loại Hộ chiếu của Việt Nam, được cơ quan có thẩm quyền cấp cho một số đối tượng nhất định, quy định rõ tại Điều 8 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam 2019. Hầu hết là các cán bộ, công chức, viên chức ngoại giao sang nước ngoài thực hiện các nhiệm vụ của nhà nước. Diplomatic Passport có màu đỏ, thời hạn là 5 năm tương tự hộ chiếu công vụ. Người sở hữu hộ chiếu này cũng có đặc quyền riêng khi được miễn visa, khi nhập cảnh được vào cổng ưu tiên cùng nhiều quyền lợi đặc thù khác.

Hộ chiếu thuyền viên

Hội chiếu thuyền viên là một trong các loại Hộ chiếu của Việt Nam, được Cục hàng hải Việt Nam cấp cho đối tượng công dân là thuyền viên để xuất nhập cảnh theo tàu biển hoặc phương tiện thủy nội địa hoạt động tuyến quốc tế. Đặc điểm nhận dạng có màu xanh tím than như hộ chiếu phổ thông, bìa ngoài có ghi “Hộ chiếu thuyền viên – Seaman’s passport”.

Hộ chiếu thuyền viên được gia hạn một lần, tối đa không quá 3 năm. Trong trường hợp hộ chiếu thuyền viên bị hết hạn, chủ sở hữu cần làm thủ tục gia hạn tại cơ quan có thẩm quyền trong vòng 30 ngày kể từ ngày hết hạn. Thời hạn của loại hộ chiếu này có giá trị 5 năm kể từ ngày cấp.

Phân biệt hộ chiếu và visa

Nhiều người lầm tưởng rằng hộ chiếu (passport) và visa là một. Tuy nhiên chúng hoàn toàn khác nhau, mỗi loại giấy tờ có đặc điểm, quyền hạn và nơi cấp khác biệt. Cụ thể:

• Hộ chiếu do chính phủ một quốc gia cấp cho công dân họ để xác nhận nhân thân và quốc tịch của người sở hữu. Visa do cơ quan có thẩm quyền của quốc gia bạn muốn nhập cảnh tới, là sự cho phép một người nước ngoài nhập cảnh vào nước họ.
• Hộ chiếu phải được cấp trước để có thể xin visa. Visa thường được cấp bằng cách đóng dấu hoặc dán vào hộ chiếu tùy theo quy định của từng nước. Một số nước cấp visa rời nhưng khi nhập cảnh bạn phải xuất trình hộ chiếu có kẹp visa rời đó bên trong. Nói chung, passport và visa là 2 loại giấy tờ không thể tách rời nếu bạn muốn nhập cảnh vào bất cứ một quốc gia nào (trừ trường hợp bạn là đối tượng được miễn visa hoặc quốc gia đến miễn visa cho công dân Việt Nam)
• Hộ chiếu được sử dụng như một loại giấy tờ tùy thân, nhân thân và có trường hợp thay thế được CCCD sử dụng cả trong và ngoài nước. Còn visa chỉ có hiệu lực khi bạn lưu trú hoặc nhập cảnh nước ngoài.

So sánh giữa Hộ chiếu và Visa

Ví dụ: Bạn là công dân Việt Nam muốn nhập cảnh vào Mỹ để du lịch trong vòng 2 tuần. Theo quy định bạn cần có hộ chiếu cùng visa do chính phủ Mỹ cấp trước khi nhập cảnh.

Những quốc gia miễn visa cho hộ chiếu của Việt Nam

Cho tới thời điểm hiện tại đã có một số quốc gia, vùng lãnh thổ miễn visa cho hộ chiếu của Việt Nam khi du lịch tại đây. Tùy vào quy định mỗi nơi, thời gian miễn thị thực sẽ khác nhau, sau khi hết thời hạn miễn visa nếu bạn muốn tiếp tục ở lại cần phải xin visa từ đất nước này.

Các quốc gia ở Đông Nam Á

Ở Đông Nam Á, đã có 8 quốc gia miễn visa cho hộ chiếu của Việt Nam trong một khoảng thời gian nhất định theo quy định. Cụ thể:

• Indonesia, Campuchia, Lào, Thái Lan, Singapore: Miễn visa 30 ngày
• Philippines: Miễn visa 21 ngày
• Brunei: Miễn visa 14 ngày
• Myanmar: Miễn visa 14 ngày

Điều kiện kèm theo là hộ chiếu còn thời hạn trên 6 tháng, có vé máy bay khứ hồi và xác nhận đặt phòng khách sạn tại quốc gia này. Trong trường hợp bạn muốn lưu trú lại vượt quá thời gian miễn thị thực cho phép, bạn cần xin visa trước khi nhập cảnh.

Một số quốc gia Châu Mỹ

Tại Châu Mỹ hiện có tổng cộng 6 quốc gia, vùng lãnh thổ miễn visa cho hộ chiếu của Việt Nam.

• Haiti, Ecuador: Thời gian miễn visa trong vòng 90 ngày
• Quần đảo Turks và Caicos: Hộ chiếu của Việt Nam sẽ được miễn visa 30 ngày nếu có: Hộ chiếu còn thời hạn, vé máy bay khứ hồi và xác nhận đặt phòng khách sạn tại đây.
• Cuba: Chỉ cần có hộ chiếu của Việt Nam là bạn có thể nhập cảnh vào quốc gia này không giới hạn thời gian.
• Vincent and the Grenadines: Miễn visa cho mọi công dân trên toàn thế giới, chỉ cần có hộ chiếu còn hiệu lực và vé máy bay khứ hồi là được.
• Dominica: Miễn thị thực trong vòng 30 ngày cho Hộ chiếu Việt Nam
• Panama: Miễn visa và thẻ du lịch trong vòng 180 ngày cho công dân Việt có Hộ chiếu còn hiệu lực với mục đích đi du lịch

Các quốc gia khác

• Kyrgyzstan: Miễn hoàn toàn thị thực cho công dân Việt Nam không phân biệt mục đích nhập cảnh.
• Đảo Jeju (Hàn Quốc): Miễn thị thực cho công dân trên toàn thế giới trong 7 ngày để du lịch.

Thủ tục làm hộ chiếu phổ thông ở Việt Nam

Nếu bạn là công dân Việt Nam có mong muốn làm hộ chiếu với mục đích nhập cảnh vào nước ngoài. Bạn cần chuẩn bị các loại giấy tờ, thực hiện theo quy trình và nộp hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền được quy định đầy đủ tại Điều 15 Luật xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam.

Hồ sơ cần thiết

Các loại giấy tờ bạn cần chuẩn bị để hoàn tất làm Hộ chiếu phổ thông bao gồm:

• Tờ khai xin hộ chiếu Việt Nam theo mẫu mới nhất
• Bản sao Giấy khai sinh/ trích lục khai sinh với người chưa đủ 14 tuổi
• Hộ chiếu phổ thông cũ cấp lần gần nhất nếu đã được cấp hộ chiếu. Trường hợp hộ chiếu bị mất phải kèm đơn báo mất hoặc thông báo đã tiếp nhận đơn báo mất của cơ quan có thẩm quyền.
• Bản chụp Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân nếu có sự thay đổi thông tin về nhân thân so với thông tin trong hộ chiếu được cấp lần gần nhất;
• Bản chụp có chứng thực giấy tờ chứng minh người đại diện hợp pháp đối với người mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người chưa đủ 14 tuổi do cơ quan có thẩm quyền tại Việt Nam cấp.
• Nếu bản chụp không có chứng thực thì phải xuất trình thêm bản chính để kiểm tra, đối chiếu.

Quy trình làm hộ chiếu

Bước 1: Điền tờ khai xin hộ chiếu Việt Nam

Bước 2: Cán bộ tiếp nhận hồ sơ làm thủ tục đối chiếu thông tin, chụp ảnh, lấy vân tay.

Hồ sơ của bạn sẽ được kiểm tra, đối chiếu với thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về xuất, nhập cảnh. Tiếp đến, đương đơn sẽ được yêu cầu chụp ảnh chân dung, thu thập dấu vân tay để làm hộ chiếu có gắn chip điện tử.

Bước 3: Nộp lệ phí, nhận giấy hẹn trả kết quả

Trường hợp chưa cấp hộ chiếu cho cá nhân, Cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh trả lời bằng văn bản, đồng thời nêu rõ lý do từ chối.

Nơi nộp hồ sơ làm hộ chiếu

Công dân Việt Nam nộp hồ sơ xin cấp hộ chiếu phổ thông tại Phòng quản lý xuất nhập cảnh của tỉnh, thành phố trực thuộc Trung Ương.

• Thời gian làm việc: Từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần (trừ cuối tuần hoặc các ngày lễ Tết)
• Thời gian xét duyệt: Trong vòng 14 ngày kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ đầy đủ và hợp lệ theo quy định

Làm hộ chiếu phổ thông mất bao lâu?

Căn cứ vào nội dung tại tiểu mục 21 Mục A Phần II Danh mục thủ tục ban hành kèm theo Quyết định 6968/QĐ-BCA năm 2022, tiểu mục 22 Mục A Phần II Danh mục thủ tục ban hành kèm theo Quyết định 6968/QĐ-BCA năm 2022, tiểu mục 16 Mục B Phần II Danh mục thủ tục ban hành kèm theo Quyết định 6968/QĐ-BCA năm 2022 và tiểu mục 17 Mục B Phần II Danh mục thủ tục ban hành kèm theo Quyết định 6968/QĐ-BCA năm 2022.

Bạn nên chủ động làm Hộ chiếu càng sớm càng tốt

Thời hạn giải quyết hồ sơ làm hộ chiếu được quy định như sau:

– Đối với thủ tục cấp hộ chiếu phổ thông cấp Trung ương:

• Không quá 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đầy đủ hồ sơ theo quy định.
• Không quá 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đầy đủ hồ sơ theo quy định đối với các trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 15 Luật xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam 2019.

– Đối với thủ tục cấp hộ chiếu phổ thông cấp tỉnh: Không quá 08 ngày làm việc kể từ ngày nhận đầy đủ hồ sơ theo quy định.

Chi phí làm hộ chiếu phổ thông giá bao nhiêu tiền?

Theo quy định của Bộ Tài Chính, lệ phí cấp các loại Hộ chiếu là:

• Trường hợp đề nghị cấp lần đầu: 200.000 VNĐ
• Trường hợp cấp lại hộ chiếu do bị mất hoặc hư hỏng: 400.000 VNĐ

Ngoài ra công dân không phải mất bất cứ chi phí nào khác.

Lưu ý quan trọng cần biết khi làm hộ chiếu tại Việt Nam

• Ở một số quốc gia từ chối nhập cảnh cho công dân nước ngoài có hộ chiếu còn hạn ít hơn 6 tháng. Do đó, bạn cần xin gia hạn lại visa sớm nhất có thể để tránh điều này xảy ra.
• Trong trường hợp trẻ em xin cấp hộ chiếu chung cùng cha mẹ thì không cần có mặt tại cơ quản quản lý xuất nhập cảnh.
• Hình ảnh chụp để làm hộ chiếu cần được chụp theo quy định. Hình trên phông nền trắng, nhìn thẳng, tóc gọn gắng, nhìn rõ tai, đầu để trần. Nên mặc áo có cổ, sáng sủa giúp hình ảnh của bạn đẹp hơn.
• Các loại giấy tờ điều kiện cần được chuẩn bị đầy đủ và hợp lệ, tránh trường hợp sai sót gây lãng phí thời gian.
• Ngoài ra, bạn cần tìm hiểu thủ tục cụ thể tại địa phương mình để có sự chuẩn bị đầy đủ nhất.

Hy vọng những chia sẻ trên đây của chúng tôi sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về các loại Hộ chiếu tại Việt Nam cùng thủ tục, hồ sơ hoàn tất Hộ chiếu cho công dân khi nhập cảnh sang nước ngoài. Cảm ơn đã theo dõi bài viết của chúng tôi!